Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Ας μιλήσουμε για τη ζωντανή οικονομία

Αγαπητοί Φίλοι,
Την περασμένη Τετάρτη με πολλή υπερηφάνεια παρουσιάσαμε το όραμα για τη ζωντανή οικονομία που διαμόρφωσε και δημοσιοποίησε το WWF Ελλάς. Στη μελέτη μας, ξεκινάμε από το «Α» της ανάπτυξης, δηλαδή τη λειτουργική, δίκαιη και ανοιχτή Πολιτεία που αναγνωρίζει το φυσικό της κεφάλαιο, και φτάνουμε μέχρι το «Ω» της ωρίμανσης των συνθηκών που θα ευνοήσουν μια ζωντανή πραγματική οικονομία. Η ιδιαίτερη αξία της πρότασής μας, όπως τη βλέπω, είναι ότι δεν μιλάμε αφηρημένα, ούτε και παραθέτουμε σκόρπιες προτάσεις για εφαρμογή. Παρουσιάζουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα, πάνω στην οποία μπορεί επιτέλους να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος για την ανάπτυξη.
Ευχαριστούμε πολύ όσους καταφέρατε να έρθετε στην ημερίδα, και όσους παρακολουθήσατε από το διαδίκτυο. Θα ήθελα να σας μεταφέρω τη δική μου αίσθηση από την εκδήλωση. Πριν όμως συνεχίσω, μια εξομολόγηση: ενώ πιστεύω πως το «όραμά» μας είναι τεκμηριωμένο και έχει περάσει «εξετάσεις» από ειδικούς σχολιαστές, για αρκετό καιρό είχα την ανησυχία: μήπως είμαστε οι μόνοι που βλέπουμε το περιβάλλον ως απαραίτητη βάση για μια υγιή και βιώσιμη ελληνική οικονομία; Γι’αυτό οι περισσότεροι ομιλητές που προσκαλέσαμε στην ημερίδα μας ήταν από όλους τους άλλους χώρους της κοινωνίας, ώστε να δούμε τα πράγματα από τη δική τους σκοπιά. Πανεπιστημιακοί, στελέχη ιδιωτικών επιχειρήσεων, εκπρόσωποι κοινωνικών επιχειρήσεων και πολλοί άλλοι.
Πριν σας δώσω τη δική μου εικόνα για όσα συζητήθηκαν στην ημερίδα, μπορείτε να δείτε τα βίντεο και τις παρουσιάσεις των ομιλητών.
Μήπως μέσα σε συνθήκες κρίσης ένα τέτοιο όραμα είναι ‘ψιλά γράμματα’ ή καθαρή ουτοπία; Κι όμως, στην ημερίδα είδα ομοφωνία στο αίτημα για καθαρούς κανόνες και καλή διακυβέρνηση. Είδα και μικρές και μεγάλες πρωτοβουλίες  που ήδη ξεφυτρώνουν: παραδείγματα εταιριών που βάζουν την ‘πράσινη’ διάσταση στη λειτουργία τους, όχι από φιλανθρωπία ή καλή συνείδηση, αλλά γιατί βλέπουν ότι το να αξιοποιήσουν τον φυσικό πλούτο μπορεί να φέρει δημιουργικές λύσεις και καλύτερα αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, με πολλές δυσκολίες και δίχως καμία πολιτική στήριξη, αναπτύσσεται η κοινωνική οικονομία: ακούσαμε για τη συνεταιριστική αξιοποίηση της βιομάζας στην Καρδίτσα, που προστατεύει τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον μέσα από την αξιοποίηση των γεωργικών υπολειμμάτων, παράγοντας ενέργεια. Συγκινητική ήταν και η ομιλία του νέου δήμαρχου Κοζάνης, μιας πόλης που ψάχνει να κλείσει τις πληγές του λιγνίτη αξιοποιώντας νέες καθαρές τεχνολογίες αλλά και τον φυσικό της πλούτο. (Ειδικά για εμάς στο WWF που κάνουμε αγώνα για να καταδείξουμε τα τεράστια προβλήματα υγείας, ρύπανσης και επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής που οφείλονται στην καύση λιγνίτη, οι προσπάθειες της Κοζάνης για ζωντανή οικονομία μας βρίσκουν ένθερμους συμμάχους!) Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες μας δίνουν αισιοδοξία ότι αρχίζει να αλλάζει η νοοτροπία του «τίποτα δεν αλλάζει»!
Αυτές οι προσπάθειες πάνε κόντρα στο ρεύμα ή μήπως αντίθετα αξιοποιούν τα νέα ρεύματα; Στην ημερίδα συνειδητοποιήσαμε ότι τα πράγματα έχουν ήδη αλλάξει σε πολλούς τομείς, σε σχέση με όσα νομίζαμε ότι ξέραμε: για παράδειγμα, στα οικονομικά του τουρισμού είναι πια δεδομένο ότι ο μόνος τρόπος να αναπτύξεις τον μαζικό τουρισμό (ο οποίος προσφέρει το ίδιο προϊόν είτε λιάζεσαι στην Ελλάδα, την Τουρκία, ή την Ισπανία) είναι με ολοένα και χαμηλότερες τιμές. Αντίθετα, κερδίζει έδαφος ο τουρισμός που έχει ως αντικείμενο την όμορφη φύση. Ακούσαμε ότι για κάθε ευρώ που αφήνει ο ‘κλασικός τουρίστας’, οι παρατηρητές πουλιών για παράδειγμα στη Λέσβο, αφήνουν ως και 4 ευρώ.
Οπότε τι κάνουμε απέναντι στις νέες συνθήκες; Συνεχίζοντας με το παράδειγμα του τουρισμού, άραγε θέλουμε να ακολουθήσουμε την παλιά συνταγή – περισσότερο μπετόν! - ακόμα κι αν έτσι υποβαθμίζουμε το τουριστικό προϊόν μας; Αντίθετα, δική μας πρόταση είναι η αξιοποίηση των οικισμών που ήδη υπάρχουν, όπως για παράδειγμα τα εγκαταλειμμένα χωριά που μπορούν να ζωντανέψουν με τουριστικές χρήσεις. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται και το κράτος να βοηθήσει με κίνητρα, αντί να επιδοτεί τις επενδύσεις σε μεγάλα «κλειστά» τουριστικά συγκροτήματα.
Στην ημερίδα ακούσαμε για αντίστοιχες ευκαιρίες σε πολλούς ακόμα κλάδους: στον αγροτικό τομέα, στη διαχείριση απορριμμάτων, στην αλιεία, στη χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων. Μπορεί η Ελλάδα να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες αυτές; Σίγουρα θα χρειαστεί συντονισμός και περισσότερη τόλμη από τις πολιτικές ηγεσίες. (Δεν είναι ειρωνικό ότι, την ίδια στιγμή που ακούμε ότι «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε!», βλέπουμε πολιτικές που συνεχίζουν προς ακριβώς την ίδια κατεύθυνση;) Αλλά και από μας τους πολίτες.
Ας θυμηθούμε το περασμένο καλοκαίρι, τη μάχη που όλοι μας δώσαμε για την προστασία των ακτών μας ενάντια στο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό. Δεν ήταν μόνο μια μάχη για την προστασία της φύσης, αλλά και για το φυσικό κεφάλαιο που στηρίζει τον τουρισμό της χώρας μας. Ας ρίξουμε όλη μας την ενέργεια σε ένα δρόμο που ξέρουμε σίγουρα ότι έχει μέλλον και μας ωφελεί όλους, ανθρώπους και φύση.
Μαζί θα δούμε τη συνέχεια! Θα χαρώ πολύ να δεχτώ τις σκέψεις και τα σχόλιά σας στο theo.nantsou@wwf.gr
Με φιλικούς χαιρετισμούς,
Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής τμήματος περιβαλλοντικής πολιτικής WWF Ελλάς
Υ.Γ. Αν δεν θέλετε να λαμβάνετε email από το WWF ενημερώστε μας στο support@wwf.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου